Met de aankoop van de American Bantam Light Truck uit 1939 kocht JWS Classic Cars geschiedenis. Een auto is niet alleen een auto, het verhaal errond is het allerbelangrijkste. Wat weinigen weten is dat dit voertuig, de American Bantam/39 nr. 63.811, de basis voor de eerste Jeep vormde, zijnde de “Willy’s Jeep”. Dit unieke voertuig werd na 62 jaar ongeroerd te blijven teruggevonden in een Brabantse schuur.
JWS Classic Cars mocht, met de nadruk op “mocht”, voor wat veel autosnobs een “hoopje oud ijzer” zouden bestempelen aankopen. Heden kan u de American Bantam met het 62 jaar stof, hetwelke moet blijven liggen, bewonderen in de showroom van JWS Classic Cars. Op een sierlijst na compleet origineel, inclusief de brandblusser en de vensters van Securit, maar ook totaal verweerd.
"If you can’t stop thinking about it… Buy it."
BELGISCHE DRIEKLEUR
De wortels van het merk Bantam liggen bij Sir Herbert Austin van de British Austin Motor Company. Hij richtte in 1928 ook de American Austin Car Company op in Pennsylvania, die vier jaar later al bankroet ging. Roy Evans, een verkoper bij American Austin, nam het bedrijf over en blies de fabriek nieuw leven in onder de naam American Bantam. De grote sterkte van Bantam was dat het zeer verschillende auto’s voor verschillende doeleinden bouwde. Er waren zowel bestelwagens,’Woodie’-stationwagons als cabriolets. De Bantam Roadster werd in 1937 beroemd als de “Donald Duck Car”.
Van de kleinschalig geproduceerde American Bantam Light Truck 60 werd vanuit Pennsylvania één exemplaar uitgeleverd naar België. In de Belgische driekleur nog wel, de spatborden waren zwart, de wielen rood en het koetswerk geel. De eerste eigenaar was ene Purnel. Tijdens de oorlog werd het wagentje even in beslag genomen en groen gespoten, maar het bleef ter plaatse staan, de Belgische kleuren zie je nog. Begin jaren 50 kwam het terecht bij een kennis van dhr. Purnel, deze man runde samen met zijn broer een toeleveringsbedrijf voor bakkers. De bedoeling was om het autootje in te zetten voor reclamedoeleinden. Maar zover kwam het niet. Toen de broer overleed kwam de Bantam in een schuur terecht waar die maar liefst 62 jaar bleef staan.
KAPERS OP DE KUST
Er waren in de tussentijd wel kapers op de kust. De toenmalige eigenaar, die heden anoniem wenst te blijven, is ook lid van de Royal Veteran Car Club en de Bugatticlub. Via die weg was het bestaan van het unieke autootje grootverzamelaar Ghislain Mahy ter ore gekomen. En hij was flink aan het lobbyen geslagen om het te bemachtigen. In de VS is de Light Truck al een bijna onvindbaar autootje, in Europa is dit het enige bekende exemplaar. Mahy had een grote collectie auto’s en vrachtwagens van het merk Unic. Daaruit mocht de eigenaar van de Bantam er één in ruil kiezen. Maar die man was zelf bemiddeld. Hij had ook een grote collectie én een prachtige Unic. De Bantam bleef dus in de schuur.
NOEM EEN PRIJS
Wat Mahy met al zijn geld niet vermocht daar slaagde de familie Joris dus wel in. En dat heeft alles te maken met hun visie op klassieke auto’s. Het Belgische inschrijvingsboekje van de Bantam uit 1939, met registratienummer 116.053 zit origineel bij de auto. Op de auto zat nog steeds nummerplaat 1.H.475, uitgereikt op 5/10/1954. De laatste, destijds halfjaarlijkse, technische controle dateert van 30/5/1957. De grond waarop de schuur stond werd verkocht. De eigenaar is de suikernonkel van een goede vriend van de familie Joris. Die vriend had over de familie Joris gesproken en hun ideeën over auto’s sloegen blijkbaar aan. Onze familievisie: ofwel hou je een voertuig honderd procent origineel, kom je er niet aan en bewaar je het volledige patina, ofwel restaureer je naar totale originaliteit. Deze Bantam mag je nooit restaureren.
Zijn waarde zit net in wat hij nu is. De eigenaar kon overtuigd worden dat de auto bij de familie Joris een mooi leven zou hebben, de familie wil hem hier ook 62 jaar laten rusten. De jonge generatie Joris, Ward en Senne, zijn net zo ziek als hun vader en grootvader. “Noem een príjs”, zei hij. De familie zei iets, een beetje om te Iachen, en het was beklonken. Maar duur of niet, een oldtimer koop je met je hart, niet met je portefeuille. Later ging een vriend hem halen met een trailer. Hij belde: “We zijn uw autooke aan het wassen.” Vader Joris kreeg bijna een beroerte. Het was om te lachen, stof van 62 jaar moet blijven liggen. Alleen de lampen vooraan werden schoongemaakt voor het contrast.
WAANZINNIG VERHAAL
JWS Classic Cars kocht een geschiedenis. Een auto is niet alleen een auto. Het verhaal errond is eigenlijk het belangrijkste. En dit is een waanzinnig verhaal dat helemaal bij JWS Classic Cars past. Bantam is belangrijk in de geschiedenis van de automobiel, maar ook in die van ons, mensen. Want wat weinigen weten is dat de Bantam de basis vormde voor de eerste Jeep. In 1939 lanceerde het Amerikaanse leger een aanbesteding voor een voertuig dat aan twee voorwaarden moest voldoen. Het moest zeer zuinig zijn en met een paar sleutels uit en weer in elkaar te zetten. American Bantam won die competitie.
Karl Probst was de ingenieur achter de ontwikkeling van het voertuig, Bantam bouwde uiteindelijk 2675 exemplaren: de helft voor het Britse Ieger en de andere helft voor het Amerikaanse leger en de Sovjet-Unie. Dat was meteen de maximumcapaciteit, maar het Amerikaanse leger had veel meer auto’s nodig en heropende de tenderprocedure. In wat volgde, zou de Bantam het prototype worden op basis waarvan Willys-Overland de historische Jeep ontwikkelde, dat gebeurde overigens in de Bantam-fabriek in Pennsylvania. De massaproductie kwam bij Willys-Overland en Ford. De naam Jeep komt van hen, maar de legervoertuigen leken nog steeds sterk op de Bantam. In 1940 stopte Bantam de productie van auto’s voorgoed. Het merk bleef wel verbonden aan het Amerikaanse leger en ging aanhangwagens voor de Willy’s maken.